Ứng dụng Fast đánh giá độ nhạy của các thông số trong mô hình HEC-HMS

Abstract

Mô hình toán thủy văn là một công cụ hữu hiệu đã và đang được sử dụng rộng rãi trong lĩnh vực tài nguyên nước. Bản chất của mô hình toán là mô phỏng các quá trình vật lý bằng các phương trình toán học đơn giản thông qua các thông số của mô hình. Trong nghiên cứu này, kỹ thuật đánh giá độ nhạy FAST (Fourier amplitude sensitivity testing) được ứng dụng nhằm đánh giá độ nhạy cho các thông số của mô hình HEC-HMS trong bài toán mô phỏng dòng chảy lũ. Nghiên cứu được ứng dụng cho lưu vực Nậm Ly thuộc địa bàn tỉnh Hà Giang. Kết quả nghiên cứu cho thấy tầm quan trọng của từng thông số đối với từng kết quả đầu ra của mô hình. Trong đó hệ số CN là hệ số quan trọng nhất đối với lưu lượng đỉnh lũ và tổng lượng lũ còn thời gian lũ lên lại chịu ảnh hưởng lớn nhất của thời gian trễ Tlag. Dựa trên kết quả của nghiên cứu, quá trình hiệu chỉnh và kiểm định mô hình sẽ được giảm thiểu do đã khoanh vùng được những thông số nhạy cảm với các yếu tố đầu ra của kết quả mô hình.